منابع قدرت روحانیت شیعه در یران

Authors

آیت قنبری

abstract

اتخاذ راهبرد کسب مستقیم قدرت با سلاح دیانت توسط روحانیت شیعه، پس از پیروزی انقلاب اسلامی، تحولی بنیادین در ایران به شمار می آید. مقاله حاضر پاسخ به این سؤال که چرا از بین اقشار مختلف اجتماعی ایران، روحانیان حاکمیت را به دست گرفتند، را در «منابع قدرت آنان» جست وجو می کند. بر این اساس پس از ارائه تعریف وتاریخچه روحانیت ومناسبات آن با دولت در ایران معاصر مؤلفه های زیر را، منابع قدرت این نهاد تلقی کرده ومورد بررسی قرار داده است: مکتب وایدئولوژی، سازمان وتشکیلات، نهاد مرجعیت وولایت فقیه، استقلال مالی، اخلاقی وعلمی، شخصیت کاریزماتیک علما، مردمی بودن، مهدویت، مرجعیت قرآن وسنت وظرفیت تفسیر پذیری آنها، اجتهاد، الگوی کربلا و... .

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

جامعه‌شناسی سیاسی روحانیت (روند قدرت‌یابی روحانیت شیعه از انزوا تا کسب قدرت)

فهم تاریخ سیاسی ایران و تحولات آن بدون در نظر گرفتن روحانیان شیعه به عنوان قدرتمندترین نیروی جامعه مدنی ایران امری ناممکن است. این مقاله به دنبال بررسی علل سیاسی شدن روحانیت شیعه در تاریخ ایران از منظر جامعه‌شناسی سیاسی است؛ لذا ابتدا با نگاهی گذرا، جامعه‌شناسی سیاسی مذهب را توضیح داده و سپس با بررسی موضوع رابطه دولت و روحانیان به عملکرد سیاسی روحانیان شیعه در فاصله زمانی تشکیل دولت صفویه تا ان...

full text

انقلاب اسلامی و دگرگونی ساختاری روحانیت شیعه

چکیده عمده تحلیل‌گرانِ تاریخ ایران پیش از انقلاب اسلامی، روحانیت شیعه را بر خلاف روحانیت اهل سنت، نهادی «متحد جامعه مدنی» و نه «متحد دولت» تلقی کرده‎اند. درواقع، جز در مواردی اندک در دوره‎های معدودی از اواخر صفویه و اوایل قاجار که پیوند نزدیکی میان «نهاد دین» و «نهاد دولت و سلطنت» پدید می‎<stro...

full text

روحانیت شیعه، الیت انقلاب اسلامی ایران

ثباتحکومتهابستگیبهکارکرددرستکارویژهالیتحکومتهادارد،بهگونهایکه بتواندپاسخگوینیازهایذهنیوعینیتودهمردمباشند . حالاگرالیتحکومتینتوانست کارکرددرستخودرابهانجامبرساند،نارضایتیازوضعموجودافزایشمییابد . نارضایتیاکثریتتودهمردمازوضعموجوددرایرانقبلازانقلاباسلامیایراننیزبر کسیپوشیدهنیست؛وایننارضایتییقینااًبرگرفتهازعملکردنادرستالیتحاکمبر ایرانقبلازانقلابمیباشد،کهنتوانستنیازهاوخواستههایاکثریتتودهمردمراتأمی...

full text

تأمّلی بر رابطة بازار با روحانیت شیعه در عراق

طی دوران حکومت صفویه، به ‌واسطة ارتباط نزدیک حکومت با ساختار نهاد دینی، حیات ‌اقتصادی بسیاری از علما مبتنی بر مواجب دیوانی وکمک‌های اعطایی از طرف دولت بود، اما به?دنبال سقوط صفویه و انتقال مراکز علمی و فقهی شیعه از ایران به عتبات عالیات، از نظر اقتصادی نیز تحوّل عمده‌ای در منابع مالی روحانیت شیعه ایجاد شد. محرومیت علما و مجتهدین از حمایت‌های مالی دولت، آنان را در شرایطی قرار داد که مجبور شدند تا...

full text

نقش روحانیت شیعه در گفتمان مشروطه خواهی ایران

به رغم بنیادهای متباین دین و دولت، با برآمدن صفویه به عنوان نخستین دولت ملی در ایران که به پیوند دین و دولت منجر گردید، بنیادهای سلطنت از مشروعیتی دینی برخوردار گشتند و روحانیت و علمای شیعه نیز در این جایگاه از نقشی بنیادین در ترویج فرهنگ تشیّع، بسترسازی برای عمل به قوانین و احکام فقهی شیعه، احیای امر به معروف و نهی از منکر، تأمین مصالح عامّه و دفاع از حقوق مردم و سرانجام تعمیق و بسط مباحث علمی د...

full text

بسترهای تحول رویکرد سیاسی روحانیت شیعه و تأسیس نظام سیاسی

مقاله حاضر به بررسی مهم‌ترین تحولات نهضت روحانیت ایران در طول دوره پهلوی می‌پردازد. پرسش مهمی که در اینجا مطرح می‌شود، این است که نهضت روحانیت ایران در اواخر دوره پهلوی به رهبری امام خمینی چگونه متحول شده؟ دیگری اینکه تحول در رویکرد سیاسی چه تأثیری در آینده نهضت داشته است؟ یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد سیر تحولی نهضت روحانیت از سیاست‌گریزی یا عدم دخالت در سیاست با رهبری امام خمینی+ و با طرح دکتری...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
فصلنامه علمی پژوهشی علوم سیاسی

Publisher: دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام

ISSN

volume 5

issue سال پنجم - شماره بیستم - زمستان 81 2002

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023